Gdy myślimy o polskim przedszkolu w Hamburgu, to zazwyczaj wyobrażamy sobie placówkę publiczną lub prywatną, w której opieka odbywa się zarówno w języku polskim jak i niemieckim. Niestety, na chwilę obecną nie ma w Hamburgu przedszkola polskojęzycznego o takim charakterze. A jako stowarzyszenie monitorujemy na bieżąco sytuację od chwili założenia naszego NGO. Możliwością by dziecko spotykało się regularnie z polskojęzycznymi rówieśnikami, brało udział w zabawach, poprzez które wzbogacać się będzie zasób polskich słów i zwrotów, jest oferta warsztatów Smyki Plus naszego stowarzyszenia. Wobec braku polskiego przedszkola w Hamburgu kurs Smyki Plus jest szczególnie istotny dla rozwoju dziecka, ponieważ od 3. do 5. roku życia kształtuje się umiejętność nawiązywania i podtrzymywania interakcji oraz intensywnie rozwija się zdolność opowiadania i narracji w każdym języku. Ucząc się budować zdania złożone i komentując otaczającą je rzeczywistość, dziecko nabywa zdolność przedstawiania wydarzeń chronologicznie, w porządku przyczynowo-skutkowym, i linearnie (opowiadanie ma początek, rozwinięcie, zakończenie i jest strukturą zamkniętą). Ta umiejętność, decydująca o dalszym rozwoju poznawczym, wpływa na późniejsze wysokie kompetencje językowe, komunikacyjne i kulturowe. Wpływa też na ciekawość dziecka i umiejętność formułowania pytań, ponieważ język zaczyna odgrywać ogromną rolę poznawczą. Dzięki temu dziecko zdobywa kompetencje społeczne, czyli wiedzę o tym, jak w zależności od rozmówcy (domownika, obcego dorosłego czy rówieśnika ze Smyków Plus) formułować pytania, prośby, odmowy. Uczy się także słuchać i analizować wypowiedzi innych.
Jeszcze jedną alternatywą dla braku polskojęzycznego przedszkola w Hamburgu są przedszkola w których pracują polskie wychowawczynie i polscy wychowawcy. Miasto nie prowadzi jednak żadnej listy przedszkoli z informacją o językach jakie znają wychowawcy. Tak więc gdy ma się jakieś preferencje odnośnie przedszkola, na przykład szukamy placówki Montessori, gdzie dużą wagę przykłada się do samodzielności dziecka, czy też przedszkola leśnego (Waldkindergarten), albo przedszkola Waldorf, gdzie dużą wagę kładzie się na twórczość i kreatywność dziecka, to jest się zdanym na siebie w poszukiwaniach przedszkola z polskojęzyczną wychowawczynią. Pomóc może fakt, że w Hamburgu dla przedszkoli – w odróżnieniu od szkół podstawowych (Grundschule) – nie obowiązuje zasada rejonizacji, czyli przydziału do przedszkola w dzielnicy w której się mieszka. Dodatkowo zawsze istnieje możliwość zmiany placówki.
Poszukiwania przedszkola z mówiącą po polsku opiekunką spoczywają na poszukujących. Miasto Hamburg nie udziela żadnego wsparcia w tym zakresie. Najpowszechniejszą metodą poszukiwań przedszkola lub żłobka z polską opiekunką jest skorzystanie z internetowych portali zrzeszających Polaków i osoby polskojęzyczne lub z mediów społecznościowych, np. takich jak strona Facebook stowarzyszenia WIR. Warto też popytać znajomych i sąsiadów, szczególnie gdy szuka się przedszkola w okolicy miejsca zamieszkania.
Znalezienie żłobka lub przedszkola z polską opiekunką nie gwarantuje jeszcze sukcesu. Po pierwsze warto sprawdzić jak długa jest lista oczekujących na miejsce w przedszkolu, ponieważ w wielu placówkach z dużym wyprzedzeniem trzeba zarezerwować miejsce i nikt nie da gwarancji, że polski opiekun będzie po tym czasie tam jeszcze pracować. Dodatkowo warto zapoznać się z programem przedszkola i jego zwyczajami – czy metody wychowawcze będą nam odpowiadać, niezależnie od obecności polskojęzycznego wychowawcy. Tu rozmowa z dyrekcją przedszkola, po uprzednim mailowym lub telefonicznym uzgodnieniu terminu, jest nieodzowna. A gdy już się będzie na miejscu opłaca się porozmawiać z innymi wychowawcami, na ile rzeczywiście w przedszkolu mile widziane jest odzywanie się opiekunów do dzieci w ich językach pochodzenia. W ostateczności każde przedszkole ma tzw. okres adaptacyjny (Eingewöhnungszeit), w czasie którego jedno z rodziców / opiekunów prawnych jest obecne w placówce. Warto poobserwować jak w praktyce wyglądają konwersacje po polsku z dzieckiem oraz jak na to reagują inne dzieci.
Alternatywą dla braku polskiego przedszkola w Hamburgu są polskojęzyczni Tagesmutter i Tagesvater (przeszkolona opiekunka / opiekun opłacani przez miasto), czyli osoby, które ukończyły specjalne szkolenie, uczestniczą w kursach doszkalających i posiadają licencję na prowadzenie domowego żłobka lub przedszkola w ustalonych przez siebie godzinach pracy. Oczywiście są w Hamburgu Tagesmutter, które znają język polski, ponieważ są dwujęzyczne lub wychowały się w Polsce. Znalezienie polskiej Tagesmutter w pobliżu swojego miejsca zamieszkania, spoczywa jednakże na osobie poszukującej. Oddanie dziecka pod opiekę dziecka polskiej Tagesmutter jest szczególnie atrakcyjną alternatywą dla przedszkola, gdy dodatkowo okaże się, że opiekunka będzie odbierać i odwozić dziecko do domu. Jednakże szukając polskiej Tagesmutter w Hamburgu trzeba wziąć pod uwagę kilka faktów. Są opiekunki, które pracują w parach i druga osoba (opiekun/opiekunka) niekoniecznie musi władać językiem polskim. Dodatkowo Tagesmutter mogą opiekować się aż do piątki dzieci. Zazwyczaj większość dzieci nie będzie polskojęzyczna, więc i opiekunka będzie posługiwać się polskim w rzadkich przypadkach. Tu dużo zależy od osoby i okoliczności.
W znalezieniu polskojęzycznej Tagesmutter może pomóc Jugendamt (Urząd do spraw dzieci i młodzieży), który prowadzi listę autoryzowanych opiekunek w mieście. Dużo tu zależy od urzędnika do którego zostało się przydzielonym w celu udzielenia pomocy. Przydatne mogą być też kontakty osobiste (popytanie wśród znajomych) lub portale internetowe (fora, platformy społecznościowe, takie jak WIRowy Facebook, itp). Niezależnie od tego, w jaki sposób znalazło się polską Tagesmutter lub polskiego Tagesvater, najważniejsze jest osobiste odbycie z nim / nią rozmowy, by opowiedzieć o potrzebach wychowawczych dziecka, czemu ważna jest dwujęzyczność i możliwość kontaktu po polsku z opiekunem, oraz usłyszeć jakie wsparcie dla rozwoju polskiego jako języka pochodzenia oferuje wychowawca / wychowawczyni.